گزارش موزیك خوان از نشست نقاشی قهوه خانه ای
نسخه همیشگی اینجا جواب نمی دهد
موزیک خوان: دومین نشست از سلسله نشست های تخصصی در رابطه با نقاشی قهوه خانه ای در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار و در جریان آن نسبت نقاشی قهوه خانه ای با رسانه بررسی گردید. نقاشی قهوه خانه ای سبک و نگاهی از نقاشی است که با خروج از محیط خصوصی و به قولی دربسته به دل مردم کوچه و بازار راه پیدا کرد و حالا باید دید که در دنیای امروز نیز نسبت آن با فضای رسانه ای معاصر چیست.
به گزارش موزیک خوان به نقل از ایسنا، ظهر چهارشنبه (۱۸ مرداد ماه) دومین نشست تخصصی در رابطه با نقاشی قهوه خانه ای با عنوان «نقاشی قهوه خانه ای به مثابه رسانه» اجرا شد. این سلسله نشست های تخصصی در حاشیه برگزاری نمایشگاه «همچنان جاری» در موزه هنرهای معاصر تهران برنامه ریزی شده است.
نخستین جلسه هفته گذشته با موضوع «تاثیر هنر نقاشی قهوه خانه ای بر هنر مدرن» انجام شد و اجرای این جلسه های تخصصی هر هفته تا ۲۲ شهریور ماه ادامه خواهد داشت.
این نشست پیرامون نمایشگاه «همچنان جاری» و گفتگویی درباره ی نسبت رسانه و نقاشی قهوه خانه ای بود که اصغر فهیمی فر (نویسنده و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس)، احمد سفلایی پژوهشگر و عضو هیات علمی دانشکده صدا و سیما و مهدی طالعی نیا نقاش سبک قهوه خانه ای برای سخنرانی حضور داشتند.
آیا هنر قهوه خانه ای باید کنار گذاشته شود؟
در نخستین بخش از این جلسه فهیمی فر نویسنده و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به نسبت مدیوم های هنر سنتی و رسانه های مدرن، اظهار داشت: واقعیت این است که زندگی مردم در دنیا به مدد فناوری روز به روز عوض می شود. بدین سبب قابلیت های بیانی و مدیوم های بیانی بالا رفته است. ظرفیت ها روز به روز تغییر کرده و فضاهای جدید و مهارتهای مدرن ایجاد می شود. قابلیت های زیبایی شناختی جدیدی هم به وجود آمده است. این مسئله ما و غرب را بصورت یکسان درگیر کرده است.
او افزود: حالا تکلیف مدیوم های گذشته که احساسات زیبایی شناختی و ادبیات بومی ما را به مخاطب منتقل می کرد چیست؟ آیا آنان از رده خارج می شوند؟
فهیمی فر با اشاره به مبحث «بازرسانشگری» اظهار داشت: دنیای غرب دارای رسانه های سنتی بود. آنها در قرن هجدهم، نوزدهم و پس از انقلاب های صنعتی در قرن بیستم رسانه هایی را شکل دادند که ریشه در رسانه های قدیم خود داشتند اما مانند سینما با صورت جدیدتر ظاهر شدند.
او سپس به طرح این پرسش پرداخت که «اگر از سینما قواعد نقاشی را بگیریم چه می ماند؟» و دراین زمینه اضافه کرد: به عنوان مثال میزانسن ریشه در تئاتر دارد. نظریه ای در عرصه رمان وجود دارد، در نهایت چیزی تحت فیلمنامه را شکل داد. فیلمنامه از نظر تحولات زیبایی شناختی، امتداد رمان است. بازرسانشگری در حقیقت یعنی مدیوم ها را باید به گونه ای تغییر دهیم که برای امروز ما کاربرد داشته باشد.
این عضو هیات علمی دانشگاه اظهار داشت: حالا باید دید نسبت ما به عنوان کشوری که صاحب سبک و هنر است با این رسانه ها چیست؟ آیا هنر قهوه خانه ای و بسیاری هنرهای دیگر باید کنار گذاشته و نابود شوند؟ پس استمرار هویت و فرهنگی چه می شود؟ استمرار فرهنگی منوط به استمرار قالب و فرم های بیانی است. این فرم ها در حقیقت فرهنگ است؛ چونکه نسبت خاصی با محتوا برقرار می کنند. گفته می شود مدیوم مانند یک پیام است و مدیوم های جدید حداقل با انتقال مفاهیم بومی ما زاویه دارد. این در حالی است، دوستانی که در عرصه عمل کار می کنند نباید فقط به قابلیت های بصری سنتی این مدیوم ها اکتفا کنند.
فهیمی فر سپس این پرسش را مطرح کرد: ما چه کار نماییم که رسانه های سنتی مانند نقاشی قهوه خانه ای، این مدیوم شریف و هنری که از درون مردم درآمده و هنر عامه است را امتداد دهیم؟
نقاشی قهوه خانه ای یک رسانه است
این عضو هیات علمی دانشگاه با اعلان اینکه نقاشی قهوه خانه ای یک رسانه است، اظهار داشت: نقاشی قهوه خانه ای رسانه است چون ابزاری برای گرفتن پیامی از فرستنده وانتقال آن به گیرنده است. این نقاشی حامل پیامی ویژه است که دو جنبه عقلانی و حسی دارد. جنبه عقلانی از این بابت که روایت آن فقط یک احساس زیبایی شناختی ایجاد نکرده و یک قصه را برای ما بازگو می کند. یعنی جنبه معرفت شناختی را هم شامل می شود. همه رسانه ها مانند تلگراف، تلفن و کتاب هنری نیست. به عنوان مثال سینما و نقاشی و عکاسی هنر و رسانه است. این هنر ـ رسانه ها واجد جنبه های هنری و واجد پیام معرفت شناختی است و در حقیقت از این نظر می توان اظهار داشت که هم هنر و هم رسانه هستند.
نقاشی قهوه خانه ای رسانه است چون ابزاری برای گرفتن پیامی از فرستنده وانتقال آن به گیرنده شمرده می شود. این نقاشی حامل پیامی ویژه است که دو جنبه عقلانی و حسی داردفهیمی فر افزود: هر پیامی نسبت خاصی با معرفت شناسی ابزار دارد. به تعبیر دیگر هر ابزاری نمی تواند هر نوع پیامی را منتقل کند. مقالات و کتب بسیاری در این رابطه نوشته شده است که برخی به آن انتقاد کرده اند. هر رسانه قابلیت ها، توانایی ها و ناتوانی هایی دارد. همانطور که غزل با انتقال مفاهیم عاشقانه نسبت برقرار می کند و نه مفاهیم حماسی، یعنی از ژانری سازه زیبایی شناختی خودرا دارد. در همین راستا هم هر ژانر نسبتی با نوع خاصی از محتوا دارد. به همین دلیل هم هر رسانه قابلیت های خاص خودرا دارد و با هر رسانه ای نمی شود هر مفهومی را بیان کرد. نقاشی قهوه خانه ای از نظر محتوا و فرم کاملا بومی است. سه ژانر از باب مضمون در این سبک از نقاشی وجود دارد؛ حماسی، تغزلی و ژانر مربوط به مسائل مذهبی و عاشورا که حداقل از این موارد، دو مورد به پیشینه ما باز می گردد. ما در ادبیات قبل از اسلام سه ژانر تعلیمی، حماسی و تغزلی داشتیم که امتداد آن در ایران اسلامی به نهضت شاهنامه نویسی، نظامی، فردوسی و... رسید.
او اضافه کرد: حالا همین در رسانه نقاشی قهوه خانه ای آمده است. این هنر به زمانی بازمی گردد که ایران شیعه است و از دوران صفویه به بعد هنر شیعی ایرانی به وجود می آید که اوج آن دوران قاجار است. این هنر فقط مضمونی نیست بلکه قالب است. بر این اساس جریان بسیار ارزشمندی را به وجود می آورد و باوجود بی مهری هایی که در دوران سیاسی بعد به آن شده است، یکی از هنرهایی که مردم خلق کردند در همین دوره است. بدین سبب می تواند مدیومی باشد که ادبیات سنتی ما که ریشه در هزاران سال تاریخ ایران دارد را منتقل کند و تبدیل گردد به فرم جدید و نو شده تا بتواند با بحث های امروزین ما ارتباط نزدیکی برقرار کند.
هدف اصلی نقاشی قهوه خانه ای انتقال پیام است
در بخش دوم این جلسه احمد سفلایی پژوهشگر و عضو هیات علمی دانشکده صدا و سیما سخنرانی کرد. او اظهار داشت: ماهیت و فضای نقاشی قهوه خانه ای به شکلی است که حضور هنرمند در اثر حداقل است. نقاشی قهوه خانه ای بیش از هر سبک نقاشی دیگری مبتنی بر انتقال پیام است و می توان گفت بیشتر پیامی که قصد انتقال آنرا داشته مهم بوده است.
او افزود: زمانی که سه بخش مذهبی، رزمی و بزمی در فضای نقاشی قهوه خانه ای مقایسه می شود، به ویژه در فضای مذهبی به نشانه های مکرر خواهیم رسید که عمدی در دیده شدن و تکرار آن وجود دارد؛ مانند حضور فرشتگان در پرده های کربلا.
سفلایی با اعلان اینکه پیوستگی روایی در آثار پیش از نقاشی قهوه خانه ای و به ویژه در فضای نگارگری وجود داشته است، اظهار داشت: این خاصیت در این بخش به اوج خود رسیده است. یکی از کارهایی که بررسی نموده ام نگاره ای در کتاب شاهنامه شاه طهماسبی، در رابطه با حضور باربد و نواختن او برای خسرو پرویز است. این نگاره نیز روایت بدون وحدت زمان را داراست. در نقاشی قهوه خانه ای هم همین را می بینیم که قسمت های واقعه کربلا کنار هم هستند. گاه انتقام مختار را هم در این آثار می بینیم؛ این در شرایطی است که برخی وقایع با یکدیگر وحدت زمانی نداشتند. دلیل این نبود وحدت زمانی اولویت انتقال پیام است.
او افزود: روایت های بسیاری است اما صفویه یا در حقیقت دوره مشروطیت را دو خاستگاه بزرگ نقاشی قهوه خانه ای می دانند؛ در اولی بحث می شود که به شکل نقاشی قهوه خانه ای نبوده و در دوره های بعدی که تجمع مردم ایجاد می شود نقاشی قهوه خانه ای نیز شکل می گیرد، اما در همین آثار نیز می بینیم که انتقال پیام بسیار مهم بوده و نقاش نخواسته سواد و خلاقیت خودرا به رخ بکشد. گاه هم این پیام کمی عجیب و غریب می شود. نکته ای که وجود دارد این است که نقاشی قهوه خانه ای نگاهی را که مردم می خواستند ارائه می داده است. هیچ وقت نقاشان قهوه خانه ای در مکاتب دانشگاهی پذیرفته نشدند. نگاه می نماییم و می بینیم نگارگری در سایه دبیرخانه های دیوانی شکل گرفته است. شاهی یا امیری این توان را داشته که نگارگری را بیاورد و زمانی که شاه یا آن امیر از قدرت برچیده می شده، نگارگر به موقعیت دیگری مهاجرت می کرده است؛ اما در نقاشی قهوه خانه ای این مساله را نمی بینیم. نقاشان قهوه خانه ای همه جا بودند و کار خودرا انجام دادند، پس اگر در مورد نقاشی قهوه خانه ای نسخه ای را بپیچیم که برای سایر مکاتب پیچیدیم اساسا مسیرمان مسیر اشتباه است.
می توان شاهنامه را با هوش مصنوعی انیمیشن کرد؟
نقاشی قهوه خانه ای نگاهی را که مردم می خواستند ارائه می داده است. هیچ وقت نقاشان قهوه خانه ای در مکاتب دانشگاهی پذیرفته نشدنداو اظهار داشت: همین حالا از چت جی پی تی پرسیدم نقاشی قهوه خانه ای چیست. گفت نقاشی قهوه خانه ای یک نقاشی ایرانی است که دارای هویت ایرانی است. مردم را درحال خوردن قهوه نشان میدهد و مسائل دیگر!
سفلایی اضافه کرد: جالب است که اگر درباره ی نگارگری از چت جی پی تی بپرسیم دقیق تر جواب خواهد داد. بدین سبب که در منابع مکتوب می گردد اما درباره ی نقاشی قهوه خانه ای چیزی نمی داند چونکه ماهیت آن تبدیل شدن به عنصر دانشگاهی و جاگیری داخل چهارچوب ها نیست. شاید این موجب تضعیفش شود اما نقطه قوتش آنجاست که هر چیزی که در چهارچوب جا نگرفته پویاست و می تواند امتداد داشته باشد.
او با اعلان اینکه بررسی کردیم تا ببینیم می توان شاهنامه را با بهره گیری از هوش مصنوعی بصورت انیمیشن درآورد یا خیر؟ اظهار داشت: آیا روح و جانی که در شاهنامه است باقی خواهد ماند؟ حالا درباره ی آرش کمانگیر زیاد می دانیم اما در شاهنامه درباره ی او فقط یک بیت داریم. اما هر زمان که درباره ی اسطوره ها صحبت می نماییم از آرش هم یاد می کنیم؛ چونکه این اتفاق از درون مردم به متن مکتوب شاهنامه راه یافته است.
این پژوهشگر با اعلان اینکه نقاشی قهوه خانه ای در گالری می میرد، اظهار داشت: جای نقاشی قهوه خانه ای در گالری نیست؛ چونکه مخاطبی که می خواهد آنرا ببیند و حتی برای تبرک دستی به آن بکشد نمی تواند در گالری این کار را انجام دهد. کسی که در گالری این نقاشی را می بیند ممکنست حتی تمسخر کند که نقاش ترکیب بندی نمی دانسته است. گو اینکه معتقدم می دانستند.
او اظهار داشت: نقاشی قهوه خانه ای همچنان باید همین مسیر را طی نماید. اگر این اتفاق نیفتد همانند پروانه سنجاق شده می شود و از بین می رود؛ مانند نگاه کردن به یک قبرستان زیبا. نگاه کردن به یک اثر که فقط می تواند در یک گالری وجود داشته باشد، به عقیده من یعنی کشتن آن و اگر قرار باشد تداومی به وجود بیاید باید حتما این جان حفظ شده، در قالب جدیدی دیده شود.
نقاشی قهوه خانه ای باید با فرمت دیگری ارائه شود
در بخش سوم این جلسه مهدی طالعی نیا، نقاش قهوه خانه ای صحبت کرد.
این نقاش با اعلان اینکه در کارت ویزیت خود نوشته است «نقاش نوقهوه خانه ای»، درباره ی علت این انتخاب توضیح داد: تصور می کنم دوره نقاشی قهوه خانه ای با سبک قدیمی اش گذشته است. البته برای زمان خودش هنر معاصر بود و خانم های ابرو پیوسته چشم بادامی و آقایان کلاه به سر در خیابان بودند، اما امروزه به علت وجود اصل باورپذیری این فرم دیگر قابل باور نیست. دغدغه من هم این است که نقاشی قهوه خانه ای باید با فرمت دیگری ارائه شود.
دستاورد مهم نقاشی قهوه خانه ای غلط سازی است
او اظهار داشت: نقاشی قهوه خانه ای هنری بسیار پیچیده است. نقاشی قهوه خانه ای هنری چندزیست و چند پهلو است که گفتمان بین رشته ای در آن مفهوم پیدا می کند. از یک سو باید آنرا در هنر های تجسمی بررسی کرد چونکه به صورتی نقاشی ـ گرافیک و وظیفه آن پیام رسانی است اما بدین سبب که ریشه در نگارگری دارد باید از نظر نگارگری هم به آن نگاه کرد. از سویی جنبه رسانه ای نیز دارد. دستاورد مهم نقاشی قهوه خانه ای غلط سازی است که باید به آن پرداخته شود. خود شخص قوللر آغاسی می گوید ما غلط سازی می کردیم و مردم به آن می خندیدند اما اگر غلط سازی مفهوم را بهتر عنوان می کند چرا این کار را نکنیم. نقاش قهوه خانه ای می دانسته که پارامترهای مدرنیته را بررسی می کند. در یک تابلوی مذهبی آدمی با کت و شلوار و کراوات نقاشی می کند و مردم توجهشان به دلیلی به او جلب می شود.
او افزود: الان اگر به نقاشان قهوه خانه ای معاصر گفته شود غلط سازی چیست خیلی از آنان نمی دانند. اما غلط سازی سنتی در هنرهای سنتی مرسوم بوده است. آن کسی که فرش می بافته است، گره آخر را غلط می زده است. کاشی ساز غلطی در کار ایجاد می کرده است. اصلا غلط سازی یا غلط اندازی یک دستاورد است.
دستاورد مهم نقاشی قهوه خانه ای غلط سازی است. خود شخص قوللر آغاسی می گوید ما غلط سازی می کردیم و مردم به آن می خندیدند اما اگر غلط سازی مفهوم را بهتر عنوان می کند چرا این کار را نکنیماین هنرمند نقاش با تأکید بر این که از دلیلهای منسوخ شدن نقاشی قهوه خانه ای، پژوهش های اشتباه است، اظهار داشت: امروزه وقتی به مجموعه نقدها نگاه می نماییم می بینیم که با هم متفاوت و از ایده ای که نقاش داشته دور است.
طالعی نیا با اعلان اینکه نقاشی قهوه خانه ای پایان یک جریان رسانه ای ۲۵۰۰ ساله است، اظهار داشت: نقاشی قهوه خانه ای ثمره نقش برجسته های باستانی ماست. نتیجه این بیلبوردهای سنگی پرده درویشی است که دو قابلیت سرعت در تولید و حمل و نقل به آن اضافه شده است. حالا نقاشی قهوه خانه ای در شرایطی قرار گرفته که به علت باورپذیر نبودن منسوخ شده و رشد نمی نماید.
چرا تسلیم شدید؟!
این نقاش با اعلان اینکه گله من از نقاشان قهوه خانه ای است که تسلیم شدند و راه خودرا نرفتند، اظهار داشت: جز استاد حسین قوللر آغاسی و استاد احمد خلیل که رسما نقاشان مدرنیست بودند و امروزه نیز کارهایشان در عرصه مدرنیست بررسی می شود سایر نقاشان قهوه خانه ای به بازار رو آوردند. نقاشی قهوه خانه ای در ابتدا دو شاخه شد و به مکتب محمد مدبر و قوللر آغاسی تقسیم شد. مدبر به رئالیسم ایرانی یا اصطلاحا طبیعت سازی رو آورد و قوللر آغاسی برمبنای غلط سازی و نگارگری ایرانی پیش رفت. نگارگری ایرانی چهار خاصیت مهم دارد. رنگ تخت، رنگ شاد، غلط سازی و پرسپکتیو تخت این چهار خاصیت هستند. قلم گیری خود نمادگرایی است. نقاشی قهوه خانه ای بررسی نمی شود چونکه حین بررسی اژدهای هفت سر است. به همین دلیل بررسی نشده و منسوخ می شود. نقاشی قهوه خانه ای در یک مانیفست شفاهی صراحتا اعلام می کند که من می خواهم غلط سازی کنم اما باز هم منتقد می نویسد که نقاشی قهوه خانه ای نوعی نقاشی روایی است. هر مقاله ای در گوگل سرچ کنید نوشته است که نقاشی قهوه خانه ای نوعی روایتگری تاریخی دارد که این غلط ترین جمله است. کسی نمی شنود که حسین قوللر آغاسی چه می گوید چونکه فکر می کنند سواد ندارد. دیدگاه دانشگاهی ما را نمی پذیرد، این در شرایطی است که اتفاقا نقاش قهوه خانه ای بهتر از هر کسی می داند که چه می کند.
نقاشی قهوه خانه ای برای ناصرالدین شاه مثل کاریکاتور بوده است
این نقاش اظهار داشت: مقصر اول این اتفاق، نقاشان قهوه خانه ای، مقصر دوم منتقدان و پژوهشگران و مقصر دیگر نظام های حاکم است. نقاشی قهوه خانه ای در زمان قاجاریه تحریم می شود. ناصرالدین شاه به قهوه خانه می رود و می بیند که نقاشانی دارند دفرمه کار می کنند. آن زمان نقاشی قهوه خانه ای برای او به صورتی مانند کاریکاتور بوده است. آن زمان کمر نقاشی قهوه خانه ای از نظام حاکم می شکند. در مقابل زمانی که نظام حاکم از هنر حمایت می کند هنر رشد می کند. نگارگری عجیب و غریب تر از مغول نداریم. تمامی پارامترهای چینی و مغولی وارد نگارگری ما شده است اما نمی بینیم که دوره افول این هنر باشد چونکه حمایت می شود. علت اصلی افت نقاشی قهوه خانه ای در دوره معاصر، حمایت نکردن نظام حاکم فرهنگی است. اگر تا حالا هم مانده برای این است که در دوره ای از آن حمایت شد ولی حالا ما به زور خودرا بالا می کشیم.
او اظهار داشت: نقاشی جنگ یکی از ضعیف ترین انواع نقاشی در ایران است که برای آن جریان سازی شد. برای نقاشی قهوه خانه ای نیز امیدوار هستم بستری ایجاد شود.
نقاشان این حوزه همیشه دستشان در جیب مردم بوده
در بخش دیگر از نشست فهیمی فر بار دیگر صحبت کرد و اظهار داشت: نقاشی ایران از ابتدا با ادبیات تلفیق داشته و به اعتقاد من یکی از شوربختی های آن، جدایی از ادبیات بود. ادبیات فقط مضمون به نقاشی تزریق نمی کرد بلکه فرم تزریق می کرد. نقاشی ایرانی صرف نظر از محتوا یک قابلیت های بیانی و زیبایی شناختی دارد که در نقاشی آمده است. حالا به مدل و سبکی به نام نقاشی های قهوه خانه ای رسیده ایم که ریشه آن به صفویه و اوج آن دوره قاجار است. این نقاشی ها از ابتدا درباری نبودند. هنر همیشه نیازمند حمایت است اما نقاشی قهوه خانه ای متکی به مردم بوده و هست. نقاشان این حوزه همیشه دستشان در جیب مردم بوده و با مردم تعامل داشتند.
او اظهار داشت: نقاشی قهوه خانه ای سبکی اجتماعی است. اساسا هنر دوران قاجار، هنر اجتماعی است؛ اگر هنر مورد حمایت دولت واقع شود بهتر است اما اگر بتواند با مردم ارتباط برقرار کند خودبه خود حمایت می شود. مشکل نقاشی قهوه خانه ای این است که مسیر خودرا برای تعریف در مدیوم های جدید نیافته است.
این عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس اظهار داشت: مدیوم های سنتی باید در مدیوم های جدید امتداد پیدا کند. سینما، تلویزیون، فضای مجازی و... از مدیوم های جدید هستند و باید دید مدیوم های جدید چگونه می توانند از دستاوردهای ایرانیان در گذشته اقتباس و بهره گیرند. مشکل ما این است که این قابلیت قطع شده است. تعداد خیلی از آثار سینمایی موفق اقتباسی است، اما چرا این آثار اقتباسی در آثار ما دیده نمی شود چونکه مدیوم ادبیات داستانی ما قابلیت انتقال به مدیوم های جدید را یا ندارد یا فقیر است.
فهیمی فر اظهار داشت: ما ایرانیان برای انتقال مفاهیم خود فرم های خودرا ارائه کرده ایم. ما در چندین ساله فرم هایی را ابداع کردیم که کاملا ایرانی است. این امتداد نیاز به اصرار دارد. جهان به سرعت جلو می رود اما تکنولوژی و زیبایی شناسی خیلی از سیلابس های دروس هنری را کاملا ویران خواهدنمود. باید بدانیم نقش ما در آینده این تحولات زیبایی شناختی چیست و چگونه می توانیم زبان هنری خودرا در مدیوم هایی که می آید امتداد دهیم.
هوش مصنوعی ناتوان در مقابل ذهن هنرمند
بعد از او احمد سفلایی پژوهشگر و عضو هیات علمی دانشکده صدا و سیما نیز بار دیگر اظهار داشت: آن چیزی که در هنر وجود دارد و در تکنولوژی وجود ندارد ذهن هنرمند است. در فضای هوش مصنوعی نیز به همین ترتیب است.
او با اشاره به سینمای ژاپن و استفاده آنان از گذشته خود اظهار داشت: این اتفاق در هنر تجسمی ما مغفول مانده است. ما عادت کردیم برای نشان یک کار ایرانی ظاهر را تغییر دهیم.
او اظهار داشت: اگر روح و روش در تصویر وجود داشته باشد آن منش و رفتار ایرانی در تصویر رعایت شود باز هم کار ایرانی است. تصور من این است که ابزار هر چه تغییر کند فرقی نمی کند اگر نگاه سنتی در آن جاری باشد.
رد پای بیلبوردهای دولتی در سنگ نگاره های تاریخی
در ادامه طالعی نیا نقاش قهوه خانه ای ضمن نمایش تصاویری از نقاشی های قهوه خانه ای و شرح ارتباط آنان با نقش برجسته های باستانی ایران اظهار داشت: خاصیت تمامی نقش برجسته ها نیز اسطوره ای بودن آن هاست.
او با اشاره به سنگ نگاره های موجود افزود: این ها مانند بیلبوردهای نظام حاکم بودند. بیلبوردی روی سنگ بودند تا کسی که وارد شهر می شود در حقیقت شناختی از شهر و وضعیت حاکمیت به دست آورد. اتفاقا اغلب گرافیکی هستند چونکه ما ریزنقش ها را در آنان می بینیم. همیشه برای من قابل سوال بود که چرا پرده های درویشی محبوب هستند که جواب را در همین سنگ نگاره ها پیدا کردم. در حقیقت روند به این شکل بوده است سنگ نگاره به دیوار نگاره و بعد به پرده نگاره ها منتقل می شوند. ساختاری که در پرده های درویشی است در نقش برجسته های باستانی نیز دیده می شود.
این نقاش اضافه کرد: زیر پوست پرده های نقالی ایرانی همان ساختار اسطوره ای نقش برجسته ها دیده می شود.
بگوییم نقاشی حمامی نه نقاشی قهوه خانه ای
او اظهار داشت: به عقیده من تاریخچه نقاشی قهوه خانه ای تا حدودی غلط است و به سالهای دورتر باز می گردد.
طالعی نیا با اشاره به تصویری از نقاشی های دیواره یک حمام قدیمی اظهار داشت: در حقیقت اگر بخواهیم برای نقاشی قهوه خانه ای نامی بگذاریم شاید نقاشی حمامی بهتر باشد چون قبل از قهوه خانه ها هم همه جا وجود داشته است. فرهنگ تصویری وجود داشته و از نقش برجسته به دیوارنگاره و از دیوارنگاره به پرده ها منتقل می شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب