روایت مهر از نواهای عاشورایی- ۳۶؛
قصه ایدئولوژی یک خواننده معروف
به گزارش موزیک خوان، مجموعه ها و تک آهنگ های انتشار یافته محمد اصفهانی در زمینه تولیدات در رابطه با محرم همچون آثار ماندگاری است که به واسطه همکاری با آهنگسازان و شاعران بزرگ کشور در دسترس مخاطبان قرار گرفته است.
خبرگزاری مهر - گروه هنر - علیرضا سعیدی: عرصه تولید آثار موسیقایی در رابطه با مضامین و رویدادهای مذهبی و اعتقادی همواره جزو پرطرفدارترین و در عین حال پرچالش ترین عرصه های فرهنگی هنری کشورمان بوده است که در سالهای طولانی دوشادوش سایر فالیت های فرهنگی هنری در رابطه با این مورد مورد توجه مخاطبان و هنرمندان قرار گرفته است.
تولید این حوزه با اینکه همواره در معرض افترا های فراوان همچون «سفارشی بودن» قرار داشته اند اما به علت حس و حال موجود در آنها که برگرفته از باورها و اعتقادات نهفته در ضمیر خیلی از مخاطبان بالقوه است، در اکثر موارد فعالیت در حوزه را با استقبال هنرمندان مواجه کرده است.
همزمان با ایام عزاداری سیدالشهدا (ع) بر آن شدیم تا بار دیگر با نگاهی اجمالی به تولیدات موسیقایی مختلف در رابطه با قیام عاشورا در کشورمان در چارچوب های گوناگونی چون آلبوم، موسیقی متن فیلم و سریال، اجرای زنده و مواردی از این دست داشته باشیم.
در این چارچوب آن چه مورد توجه قرار گرفته و می گیرد، صرفا مرور و یادآوری آثار برجسته حوزه موسیقی «عاشورایی» است که در سالهای دور و یا نزدیک تولید و در بازار موسیقی عرضه شده اند. آثاری که طبیعتاً بعضی از آنها از درجه کیفی ممتاز برخوردار بوده اند و شاید برخی دیگر با انتقاداتی هم در موعد انتشار به لحاظ موسیقایی و محتوایی مواجه بوده اند اما همه در یک وجه اشتراک دارند و آن ماندگاری در حافظه جمعی دل بستگان اباعبدالله (ع) است.
در سی و ششمین قسمت از سلسله گزارش های «روایت مهر از نواهای عاشورایی»، سراغ آثار انتشار یافته محمد اصفهانی از خوانندگان شاخص موسیقی پاپ کشورمان رفتیم که طی سالهای اخیر علاوه بر تولید آثار مختلف و پرطرفداری که در حوزه های مختلف موسیقی شامل آلبوم، تک آهنگ، موسیقی تیتراژ و کنسرت پیش روی مخاطبان قرار داده، توانسته است خویش را بعنوان خواننده ای دغدغه مند میان مخاطبان معرفی نماید.
هنرمندی جامع الاطراف که به علت پیشینه معتبر و تخصصی اش در حوزه های مختلف موسیقی فضایی را برای شنوندگان آثارش فراهم ساخته که طی این چند دهه فعالیت هیچگاه به سمت و سوی تکراری شدن و فراموش شدن از فرایند تولید و عرضه محصولات موسیقایی کشورمان هدایت نشده و گرچه در این راه با فراز و نشیب هایی هم روبرو بوده اما آن چه از محمد اصفهانی و آثارش در دسترس شنوندگان و علاقه مندان موسیقی قرار گرفته، عرضه آثاری مهم و پرمحتوا در حوزه های آئینی، مذهبی، موسیقی کلاسیک ایرانی، موسیقی پاپ و موسیقی دغدغه مند بوده است.
محمدمهدی واعظی اصفهانی ملقب به محمد اصفهانی در سال ۱۳۴۵ از خانواده ای اصفهانی در تهران متولد شد و بعد از طی دوران کودکی علاقه مندی هایش به موسیقی نمایان شد و در دوران تحصیل بود که اغلب بعنوان تک خوان و قاری قرآن به فعالیتهای موسیقایی در کنار تحصیل همت کرد. او بعد از طی دوران ابتدایی، راهنمایی و متوسطه به دانشگاه علوم پزشکی ایران راه پیدا کرد و سال ۱۳۷۶ در مقطع دکترا فارغ التحصیل شد. وی در کنار تحصیلات عالی پزشکی هیچ وقت علاقه خود به موسیقی را فراموش نکرد و در مکتب استادانی چون محمدرضا شجریان و علی جهاندار به فراگیری روشهای فنی مختلف خوانندگی موسیقی ایرانی پرداخت و از آنجا بود که به واسطه این مهارت ها و استعدادی که در زمینه خوانندگی داشت فعالیتهای خویش را در زمینه موسیقی به صورت جدی شروع کرد.
البته او این توفیق را داشت تا به واسطه صدا و لحن با کیفیتی که از آن برخوردار بود، با آهنگسازان و هنرمندان صاحب نام عرصه موسیقی همچون همایون خرم، بابک بیات، فریدون شهبازیان، مجید انتظامی، کامبیز روشن روان و بسیاری دیگر از هنرمندان مطرح موسیقی آلبوم ها و پروژه های مختلفی را انجام دهد.
این خواننده در سال ۱۳۷۳ با خوانندگی سریال تلویزیونی «آوای فاخته» به کارگردانی بهمن زرین پور رسماً وارد مارکتینگ موسیقی شد و از آن زمان در خیلی از پروژه های مختلف بعنوان خواننده حضور پیدا کرد که از آن جمله میتوان به پروژه های «یه تیکه زمین»، «ارمغان تاریکی»، «ولایت عشق»، «زیر هشت»، «تا ثریا»، «معصومیت از دست رفته»، «آخرین دعوت»، «پهلوانان نمی میرند»، «وفا»، «بوسیدن روی ماه»، «اخراجی ها» و آثار دیگر اشاره نمود.
«تنها ترین سردار- ۱۳۷۵» به آهنگسازی مجید انتظامی، «گلچین- ۱۳۷۶» به آهنگسازی فریدون شهبازیان، علی بکان، مجید اخشابی، شهریار فریوسفی، منوچهر بیگلری، محمد میرزمانی، «حسرت- ۱۳۷۷» به آهنگسازی فواد حجازی، «فاصله- ۱۳۷۸» به آهنگسازی بهروز صفاریان - بابک بیات -علیرضا کهن دیری – فواد حجازی و بهنام صبوحی، «ولایت عشق – ۱۳۷۹» به آهنگسازی بابک بیات، «النور- ۱۳۷۹» با همراهی عباس سلیمی، «تنها ماندم- ۱۳۷۹» به آهنگسازی همایون خرم و تنظیم کامبیز روشن روان، «ماه غریبستان- ۱۳۸۰» به آهنگسازی شهریار فریوسفی، علیرضا کهن دیری، فریدون شهبازیان، محمد حقیقی فرد و مجید اخشابی، «نون و دلقک» به آهنگساز ی امیر علیزاده، همایون خرم، آریا عظیمی نژاد، بابک بیات، پیروز ارجمند، «هفت سین- ۱۳۸۱» به آهنگسازی کامبیز روشن روان، «برکت- ۱۳۸۴» به آهنگسازی پیروز ارجمند، پویا نیکپور، علیرضا کهن دیری، کامیل یغمایی، امیریل ارجمند، «اخراجی ها- ۱۳۸۶» به آهنگسازی فریدون شهبازیان، «حضور ۱- ۱۳۸۶» به رهبری ارکستر بهروز صفاریان، «حضور ۲- ۱۳۸۹» به رهبری ارکستر پویا نیکپور، «بی واژه- ۱۳۹۰» به آهنگسازی پدرام کشتکار، تویجان نیازی، پوریا حیدری، علیرضا کهن دیری، آریا عظیمی نژاد، پویا نیکپور، «شِکوه- ۱۳۹۶» به آهنگسازی علیرضا کهن دیری، مجید اخشابی و پدرام کشتکار آثاری هستند که تابحال در چارچوب آلبوم از محمد اصفهانی انتشار یافته اند. آثاری که به جرأت میتوان خیلی از آنها را جزو بهترین های موسیقی پاپ ایران در دهه های هشتاد و نود دانست. آثاری که توانستند محمد اصفهانی را بعنوان یکی از ممتازترین خواننده های کشورمان معرفی کنند.
اما یکی از مهم ترین دستاوردها و فعالیتهایی که از محمد اصفهانی پیش روی مخاطبان قرار گرفته و اتفاقاً هم با استقبال آنها روبرو شده است در ارتباط با تولید و عرضه آثاری در حوزه آواها و نواهای مذهبی بخصوص آواهای عاشورایی است که در چارچوب تک آهنگ های مستقل، موسیقی تیتراژها، آهنگ در آلبوم های مختلف و نماهنگ پیش روی دوستداران و ارادتمندان حضرت سیدالشهدا (ع) قرار گرفته و توانسته تبدیل به یکی از ماندگارترین آثار موسیقایی این عرصه شود. کارهایی که به واسطه حضور یک تیم قدرتمند از ترانه سرا، آهنگساز، نوازنده و تنظیم کننده تبدیل به آثاری مرجع و قابل اتکا شده که می توانند تا مدت ها بعنوان ملودی های مرجع مورد توجه قرار گیرند.
برای شنیدن تک آهنگ «سقای تشنگان» با شعر مرحوم حسان و تنظیم سید محمد میرزمانی اینجا و برای شنیدن قطعه «نوگل نینوا» با شعری از مرحوم حسان و موسیقی و تنظیم فریدون شهبازبان اینجا و برای شنیدن قطعه آکاپلا «محرم ۹۸» به آهنگسازی هادی آرزم اینجا را کلیک کنید.
اتفاقاً این وجوه موسیقایی محمد اصفهانی است که با وجود تمام نقدها و نظرات مبتنی بر آموزه های دانشگاهی و موسیقایی که اساساً می تواند روی این آثار مطرح شود، در یک مقطع زمانی باعث شد تا برخی دیگر از خوانندگان مطرح کشورمان هم دست به تولید آثاری بزنند که می توانست در این عرصه مهم موسیقی آئینی حرف های زیادی برای گفتن داشته باشند.
چارچوبی پرارزش که متأسفانه در سالهای اخیر باآنکه با اقبال کمتری از جانب آهنگسازان و بزرگان این عرصه روبرو شده است اما در زمان خود به واسطه دقت و مخاطب سنجی دقیقی که روی محتوای این آثار شده اصفهانی: من فکر می کنم مقوله موسیقی، مقوله نافذِ جذابی است که میتوان از این هنر والا بهترین استفاده را کرد و آن ترویج مقوله های انسانی است. پس وقتی من می آیم و ترانه و شعری را به واسطه نام امام حسین انتخاب می کنم، از مسیری می خوانم که بزرگوارانی چون حضرت سیدالشهدا سردمدار یک ایدئولوژی انسانی بودند بود توانست آغازگر جریانی مؤثر در حوزه موسیقی آئینی باشد. مسیری که حالا در فراز و نشیب بسیار زیادی قرار گرفته و دربرگیرنده شرایطی شده که کم توجهی به آن می تواند ضررهای جبران ناپذیری به حفظ میراث معنوی موسیقی آئینی وارد کند. چارچوبی که ورود مقوله ای به نام «موسیقی دیجیتال» و بدعت های بی هویتی که بعضاً در این چارچوب مشاهده می شود، ارزش کارهای مهم موسیقایی توسط محمد اصفهانی و هم نسلانش را ۲ چندان کرده و می بایست با الهام از آنها و همینطور استعانت از بزرگان عرصه موسیقی به فکر بهبود ماجرا بود.
البته که در چنین مسیری این اعتقاد قلبی خالقان چنین آثاری است که حتی اگر با یک اثر سفارش شده از یک مجموعه یا نهادی روبرو هستند، تلاش کنند آن چه پیش روی مخاطبان قرار می گیرد ملهم از اعتقاد و باور قلبی شان باشد. شرایطی که به صورت ویژه در روزهای و مناسبت های خاص مذهبی بخصوص ایام عزاداری محرم و صفر جلوه های بیشتری پیدا می کند و می تواند از جهات مختلف موسیقایی و حتی وجوه اجتماعی اش مورد توجه قرار گیرد.
محمد اصفهانی طی یکی از گفتگوهای اخیرش در یک برنامه رسانه ای در رابطه با نحوه ورودش به عرصه خوانندگی آثار آئینی و مذهبی بخصوص ایام عزاداری محرم اظهار داشت: ما در کشوری زندگی کردیم و بزرگ شدیم که از کودکی یا از نزدیک در تعزیت و عزاداری حضرت سید الشهدا (ع) سهیم بوده و یا از دور شاهد این آئین های عزیز بودیم. ازاین رو من هم از این قاعده مستثنا نبودم و تا آنجایی که به خاطر داریم از همان دوران کودکی در جمع یک خانواده مذهبی در مراسم ویژه عزاداری محرم شرکت می کردیم. حتی در زمانیکه من محصل مدرسه علوی بودم یا بعنوان قاری در مدرسه حضور داشتم و یا بعنوان نغمه خوان در مراسم و رویدادهایی که پیرامون این مورد تشکیل می شد برنامه هایی را اجرا می کردم. اتفاقاً با همین خصوصیت ها بود که مابین بچه ها مطرح شدم و برایم سبب افتخار بود که طی آن دوران می توانستم هم زمان با این ایام عزیز سهمی داشته باشم.
برای شنیدن قطعه «فرصت بدرود» با شعر حافظ و قیصر امین پور به آهنگسازی فریدون شهبازبان اینجا و برای شنیدن قطعه «چنگ و نای» با شعری از علی معلم و آهنگسازی محمد بیگلری پور اینجا را کلیک کنید.
این خواننده موسیقی ایرانی همینطور اظهار نمود: به اعتقاد من آن چه من را برای نزدیکی به این ساحت جذب کرد، خلوص، صداقت و راستی امام حسین (ع) بود که می توانیم در همه فرازهای زندگی ایشان مشاهده نماییم. البته این زیاد مطلوب نمی باشد که بسیاری این امام عزیز و گرامی را فقط به واقعه کربلا و جنگ ایشان و یاران با وفایش خلاصه می کنند. [حضرت سیدالشهدا] پیش از واقعه عاشورا ۱۱ سال سکوت کردند و هیچ وقت به فکر جنگ نبودند. پس چرا هر وقت از امام حسین (ع) حرف می زنیم فقط به واقعه جانگداز عاشورا فکر می نماییم. به اعتقاد من این حماسه، فقط بخشی از زندگی پرارزش امام حسین (ع) بود. ایشان همچون برادر بزرگوارش امام حسن (ع) هیچ وقت جنگ طلب نبودند که اگر بودند کودک شش ماه و خانواده مکرمشان را با خود به جنگ نمی بردند. ایشان شخصیت بسیار بزرگ و ارجمندی داشتند که ای کاش بتوانیم خارج از واقعه جانگذار کربلا روی نحوه زندگی ارزشمندشان هم مطالعه و تمرکز بیشتری داشته باشیم.
وی اضافه کرد: نگرشی که به کارهای مذهبی دارم همچنان دربرگیرنده حس و حال متفاوتی است که از آغاز فعالیت هایم تابحال آنرا با خودم به همراه دارم. من فکر می کنم مقوله موسیقی، مقوله نافذِ جذابی است که میتوان از این هنر والا بهترین استفاده را کرد و آن ترویج مقوله های انسانی است. پس وقتی من می آیم و ترانه و شعری را به واسطه نام امام حسین (ع) انتخاب می کنم، از مسیری می خوانم که بزرگوارانی چون حضرت سیدالشهدا (ع) سردمدار یک ایدئولوژی انسانی بودند و این همان مقوله جذابی است که من را همچنان برای خوانش این آثار در کنار سایر تولیداتی که دارم، به سمت خود فرا می خواند.
برای شنیدن قطعه «معصومیت از دست رفته» با آهنگسازی فریدون شهبازبان اینجا را کلیک کنید.
اصفهانی اظهار داشت: من می گویم چراغ امام حسین (ع) آن قدر نور قوی دارد که منِ محمد اصفهانی می تواند در آن راه با اعتقاد کامل قدم بگذارد. یعنی همین که کمک کنید در یک فضای خوب یک عده انسان بیایند و در رابطه با انسانی که اخلاق نیکویی دارد، بزرگداشتی را برگزار کنید دربرگیرنده حس و حال خوبی است. یعنی وقتی منِ محمد اصفهانی برای امام حسینی (ع) که او را با این شخصیتی که توصیف کردم، می خوانم حس بسیار خوبی است؛ گویی که مشغول خوانش یک قطعه کاملا انسانیِ محض هستم.
این خواننده موسیقی پاپ در قسمت دیگری از گفتگویش بود که با ذکر خاطره ای در رابطه با درک مفاهیم و روایت جانگداز واقعه کربلا اظهار داشت: من وقتی رانندگی می کنم به علت حساسیت بسیار زیاد حنجره ام به کولر اتومبیل، معمولا سیستم خنک کننده را خاموش می کنم ازاین رو با خودم آب می برم تا وقتی هوای داخل ماشین گرم شد، با باز کردن پنجره ها و نوشیدن آب، این گرما برایم قابل تحمل شود. یادم می آید روزی به قدری هوا گرم بود که ناچار شدم کولرهای ماشین را روشن کنم و به قدری از گرما و حرارت کلافه و مستاصل بودم که همزمان از شدت تشنگی آب را هم خوردم و دقیقا در همین لحظه بود که یادم افتاد این تشنگی کربلا چه داستانی داشت؟
به هر ترتیب محمد اصفهانی همچون هنرمندان معتبر و دارای شناسنامه موسیقی کشورمان است که آثارش به واسطه همراهی تعدادی از بهترین های موسیقی و ادبیات معاصر دربرگیرنده مفاهیم و جذابیت های ارزشمندی است که متأسفانه در سالهای اخیر آنچنان که باید کثرت نیافته و می بایست برای رفع این فقدان به فکر راه چاره ای بود. راه چاره ای که طراحی مسیرش دربرگیرنده مؤلفه های اجتماعی و موسیقایی فراوانی است.
برای شنیدن قطعه اربعینی «داغ نهان» با ترانه عبدالجبار کاکایی و آهنگسازی فرید سعادتمند اینجا را کلیک کنید.
منبع: musicreader.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب