فصل تازه كنسرت های اركستر سمفونیك؛
رپرتواری که حال تماشاگران را خوب کرد
موزیک خوان: تازه ترین کنسرت ارکستر سمفونیک تهران به رهبری منوچهر صهبایی شامگاه روز چهارشنبه پنجم مهر در قالب نخستین اجرای زنده این مجموعه موسیقایی در فصل پاییز پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
به گزارش موزیک خوان به نقل از مهر، ارکستر سمفونیک تهران از مجموعه های بنیاد فرهنگی هنری رودکی که طی ماه های اخیر با چالش های زیادی همراه بود، در نخستین کنسرت پاییزی خود که شامگاه روز چهارشنبه پنجم مهر به رهبری منوچهر صهبایی در تالار وحدت تهران با استقبال خوب مخاطبان برگزار شد، قطعاتی از آهنگسازان موسیقی کلاسیک و حسین ناصحی آهنگساز فقید موسیقی کشورمان را اجرا کرد.
در این کنسرت که یکی از باکیفیت ترین کنسرتهای ماه های اخیر ارکستر سمفونیک تهران بود، ابتدا سمفونی شماره ۷ در لاماژور اوپوس ۹۲ متشکل از «پوکوسوستنوتو- ویواچه»، «آلگرتو»، «پِرِستو»، «آلگرو کن بریو» برای مخاطبان در سالن اجرا شد.
لوودیک فان بتهوون موسیقی دان و آهنگساز اهل آلمان است که از او میتوان بعنوان یکی از مهم ترین هنرمندان حوزه موسیقی کلاسیک نام برد که نقش بسیار جریان ساز و ارزشمندی در انتقال موسیقی دوره های کلاسیک و رومانتیک در موسیقی غرب داشت. او یکی از بزرگترین آهنگسازان اروپایی بشمار می رود که درطول زندگی پربار خود آثار گوناگونی را خلق کرد که از آن جمله میتوان به آفرینش ۹ سمفونی، پنج کنسرتو پیانو، یک کنسرتو ویولن، ۳۲ سونات پیانو، ۱۶ کوارتت زهی و اپرای فیدلیو اشاره نمود.
سمفونی شماره هفت که اعضای ارکستر سمفونیک تهران در نخستین کنسرت پاییزی خود اجرا کردند، همچون آثار شاخص بتهوون است که در سال ۱۸۱۲ توسط این هنرمند به اتمام رسید و بر مبنای آن چه در پیشینه فعالیتهای این هنرمند نوشته شده، این سمفونی به یکی از حامیان هنردوست به نام «کنت موریس فون فریس» تقدیم شده است. اولین اجرای این اثر در سال ۱۸۱۳ و در شهر وین در کنسرتی خیریه به نفع سربازان انجام شده است. جالب این که جریان ریتمیک بسیار خاص این اثر، تاثیر زیادی بر موسقی دانان نسل های بعدی گذاشته است. شرایطی که در نخستین کنسرت پاییزی ارکستر سمفونیک تهران پس از گذشت چند صدسال از خلق این اثر، جایی بسیار دورتر از زادگاه بتهوون، توانست همچنان گوش شنیداری مخاطبان ایرانی را هم همراه خود کند.
این سمفونی در چهار موومان نوشته است که موومان اول در فرم سونات با کاراکتر حرکتی «پوکوسوستنوتو» آغاز می شود. کاراکتری آهسته که پس از گسترش زیادی آهسته آهسته تحرکش بیشتر و بیشتر شده و به ویواچه (سریع و رونده) می رسد.
موومان دوم با کاراکتر «الگرتنو (کمی تند)» از مشهورترین موومان های سمفونیک است. روش بسط و گسترش ایده ها در این اثر آنرا محبوب تعداد بی شماری از دانشجویان آهنگسازی در خلال سالهای طولانی کرده است. این موومان بسیار بدیع با حرکنی ماننده مارش عزا در «تنالینه لامینور» شروع شده و در نهایت با تحرکی بیشتر به سمت لاماژورحرکت کرده و سپس به قبل باز می گردد.
موومان سوم با کاراکتر «تمپوی پرستو (بسیار سریع)» یک «اسکرتسو» است. بتهوون تم اصلی این قطعه را از یک ترانه قدیمی و مذهبی راهبان اتریشی گرته برداری کرده است. ضمن این که موومان چهارم با کاراکترحرکتی «آلگرو کن بریو (تند و باشتاب)» در فرم «روندو سونات» و بسیار سریع است. کما این که دینامیک های بسیار مهیج و تغییرات ناگهانی آنها بخصوص در قسمت «کدا» نمونه ای کمیاب نسبت به آثار خود آهنگساز و سایر پیشینیان است.
پس از اجرای این بخش از کنسرت بود که پس از یک استراحت ۲۰ دقیقه ای گروه اجرایی قطعه «رقص دربارگاه شاه سمنگان» اثر حسین ناصحی را پیش روی مخاطبان قرار داد.
حسین ناصحی (۱۳۵۶ – ۱۳۰۴) از مهم ترین آهنگسازان موسیقی هنری ایران به حساب می آید که تحصیلات موسیقایی خویش را در سال ۱۳۱۸ و در هنرستان عالی موسیقی با ساز ترومبون شروع کرد. او بعدها به آنکارا رفته و در کنسرواتوار آنکارا رشته آهنگسازی را نزد موسیقدانانی مانند کاظم آکسس آموخت. این در حالی بود که توجه و علاقه ناصحی به آثار آهنگسازانی نظیر باخ، اسکریابین و گابریل فوره و از سویی علاقه مندی اش به موسیقی ملی و فولک ایران تا حدی است که این گرایش هنری را میتوان در اکثر آثارش مشاهده کرد.
وی تا زمان حیات، تدریس دروس تخصصی آهنگسازی را در مراکز آموزش عالی به عهده داشت و از آثارش میتوان به «کوارتت زهی در می مینور» و «ملودرام رستم و سهراب» اشاره نمود. ضمن این که قطعه «رقص در رابطه با شاه سمنگان» از آثار شاخص ناصحی است که با بازنویسی منوچهر صهبایی ضبط و اجرا شد.
نکته جالب این که منوچهر صهبایی رهبر ارکستر سمفونیک تهران هم در شروع این کنسرت اظهار داشت: امروز برای گروه ما اتفاق جالبی افتاد و آن قرار گرفتن تاریخ برگزاری نخستین کنسرت پاییزی ارکستر سمفونیک با سالروز درگذشت حسین ناصحی است که امروز یکی از بخش های اصلی کنسرت به اجرای قطعات این آهنگساز و موسیقی دان ایرانی اختصاص دارد. موضوعی که برای من و بچه های ارکستر جالب توجه بود. ازاین رو لازم دیدم در همین ابتدا یاد و خاطره این استاد بزرگ موسیقی کشورمان را کنار شما گرامی بداریم.
پس از اجرای این قطعات بود که ارکستر سمفونیک تهران در کنسرتی که توانسته بود بخش زیادی از مخاطبان را راضی نگه دارد، به اجرای قطعات «رقص های مجار شماره ۱، ۴ و ۵» و «سمفونی شماره ۴ در می مینور اوپوس ۹۸- موومان اول» اثر یوهانس برامس پرداخت.
یوهانس برامس پیانیست، رهبر ارکستر و آهنگساز آلمانی در دوره رمانتیک بود که در شهر هامبورگ متولد شد. وی بیشتر زندگی حرفه ای خویش را در وین گذراند. شهرت و مقام برامس به حدی است که گاهی اوقات او را با یوهان سباستین باخ و بتهوون بعنوان سه آهنگساز بزرگ، گروه بندی می کنند.
یوهانس برامس مجموعه «۲۱ رقص مجاز» را در سالهای ۱۸۶۹ تا ۱۸۷۹ نوشته است. این آثار ابتدا برای پیانوی چهار دستی نوشته شد. البته آهنگسازان زیادی برای پیانو چهاردست موسیقی نوشته اند اما هنوز مشهورترین آنها همین رقص های مجار است. این آثار توسط برامس و بعضی از افراد دیگر برای ارکستر هم تنظیم شد و بین عموم مردم و علاقه مندان موسیقی از شناخته شده ترین آثار برامس به حساب می آید.
برامس سمفونی چهار را هم در سال ۱۸۸۲ تا ۱۸۸۴ به اتمام رساند و سمفونی شماره ۴ در می مینور آخرین سمفونی برامس در بین موومان های این سمفونی است. توضیح این که موومان اول به علت گسترش بی نظیر و بسیار دراماتیک آن شهرت بیشتری دارد. این موومان با فرم سونات، ادای دینی به بتهوون بزرگ است که برامس همیشه او را ستایش می کرد. شروع جذاب این سمفونی با آن «موتیف» ۲ نتی همیشه الهام بخش آهنگسازان نسل های بعدی بوده است.
به هر حال نخستین کنسرت ارکستر سمفونیک تهران در چارچوب فصل جدید اجراها، در حالی پیش روی مخاطبان قرار گرفت، که به نظر می رسد از پس حاشیه ها و اما و اگرهایی که در این مجموعه موسیقایی طی ماه های اخیر اتفاق افتاد، شرایط بگونه ای است که میتوان به آینده کیفی این ارکستر بسیار مهم موسیقایی در اجراهای پیش امیدواری زیادی داشت. چارچوبی که از الان و با استقبال خوب مخاطبان از نخستین کنسرتهای پاییزی ارکستر که به دور چهارم تمدید هم کشیده شده می تواند دربرگیرنده اتفاقات مثتب دیگری باشد که از همین حالا زمزمه های آن هم به گوش می رسد.
البته از نکات جالب توجه دیگری که در نخستین کنسرت پاییزی ارکستر سمفونیک تهران مشاهده شده، عرضه یک بروشور کامل از معرفی قطعات، آهنگسازان، رهبر ارکستر و نوازندگان به صورت دیجیتالی بود که سبب شد آن دسته از تماشاگرانی که شناخت کاملی از جنس موسیقایی آثار انتخاب شده ندارند، با آگاهی بیشتری از قطعاتی که برایشان اجرا شده، به تماشای این کنسرت بنشینند.
محمدرضا کریمی (نوازنده ویولن و کنسرت مایستر)، امیرمینوسپهر (نوازنده ویولن و کنسرت مایستر دوم)، فرزاد صیدی، نگین حاتمی، سینا صالحی، هورام ترابی، فرید ذاکری، حسن ملکی، سارا قاسمی، سجاد صالح آبادی، بهروز گلکار، درسا میناسازی نوازندگان ویولن یک، دانیال جورابچی، مهوش عسگری، سارا بیرامزادگان، علیرضا گلستانه، حمید خدایی، رادمان راستی، فرناز زندیه، عرفان جاوید نیا، امیرمهریار قاسمی، مهتاب حسن خانی نوازنده ویولن دو، کاوه تسعیری، آتنا زنگنه، مسعود پوربخت، آریان زمانی، جاوید پناهی، امیرحسین طائی، روشا گواهی، دنیا حاجی وندی نوازنده ویولا، مجید اسماعیلی، هلیا پورکریمی، هامون قادری، روژان بردبار، عرفان فیجان و هستی علیزاده نوازندگان ویولنسل، حسین (پرویز) بیات، سپیده خداوردی، سروش کاکاوند نوازندگان کنترباس، آرمین قیطاسی، فرزانه اسدی، فرزانه فراست پور نوازندگان فلوت، آرین قیطاسی، کیمیا شعربافیان نوازندگان ابوا، پگاه ولی خانی، گلرخ رجایی نوازندگان کلارینت، علیرضا متوسلی داراب، فرشاد محمدی نوازندگان فاگوت، هومان باقی، ریحانه رفیعی، پارمیدا بهادران، روژینا صادقی و امیرحسین گرگین نوازندگان هورن، مصطفی بیات، امیررضا صالحی، آرمان فتاحی نوازندگان ترومپت، افشار حشمتیان، آرین خدایار، مانی داوری نوازندگان ترومبون، محمود منتظم صدیقی نوازنده تیمپانی، مهیار منتظم صدیقی نوازنده پرکاشن، دیبا والی نوازنده هارپ گروه نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران در این کنسرت را تشکیل می دادند.
حسن سهرابی معاون آفرینش های فرهنگی هنری، بابک شیبانی مدیر ارکسترها، محمد یحیی زاده مدیر داخلی کنسرت، مرضیه یوسفی اصل، محسن ایلکا و ناصر زرقومی همکاران پشتیبانی و چیدمان ساز گروه اجرایی و اداری ارکستر سمفونیک تهران بودند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب